جواب فعالیت صفحه 128 مطالعات اجتماعی نهم
١- در شهر یا روستای شما برای تولّد نوزاد، چه آداب و رسومی اجرا مشود؟ پرسوجو کنید و این آداب و رسوم را با ذکر ارزشها و عقایدی که برای انجام هریک از آنها وجود دارد، توضیح دهید.
با توجه به گستردگی اقوام و سرزمین ایران، آداب و رسوم فراوانی وجود دارد. البته برخی مراسم مشترک است مانند گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد، مراسم انتخاب اسم و آوردن کادو و گفتن تبریک به خانوادهای که صاحب فرزند شده است.
جواب فعالیت صفحه 130 مطالعات اجتماعی نهم
٢- امروزه مؤسساتی چون مهدکودکها و خانههای سالمندان مراقبت از بعضی از اعضای خانواده را در دورههایی از زندگی به عهده گرفتهاند. به نظر شما مزایا و معایب مهد کودکها و خانههای سالمندان چیست؟ چه دلایلی برای نظر خود دارید؟ با راهنمایی دبیر، بحث و گفتوگوی خود را جمع بندی کنید.
مزایا: ایجاد اشتغال برای گروهی، اجتماعی شدن کودکان، فعالیتهای اقتصادی بیشتر والدین و...
معایب: دور بودن از کانون خانواده، یادگیری چیزهای نامناسب به دلیل اینکه کودکان از خانوادههای گوناگون میآیند، مهد کودک نمیتواند نیازهای عاطفی کودکان را به طور کامل برطرف کنند. اما در مورد سالمندان باید گفت:
مزایا: داشتن همنشین و درد و دل کردن با هم، رسیدگی بیشتر و بهتر به امور آنها
معایب: بیاحترامی کردن به آنها و استفاده نکردن از تجربیات مفید آنها برای نسل جدید خانواده
جواب فعالیت صفحه 132 مطالعات اجتماعی نهم
٣- یک برگهٔ ثبت مشاهدات تهیه کنید. رفتار یک کودک در خانوادهٔ خودتان یا اطرافیان و خویشان، را به دقت در نظر بگیرید و مشاهده کنید. چند مورد از رفتارهایی را که او به طور غیرمستقیم (از راه تقلید و بدون آگاهی) و مستقیم (از راه آموزش) آموخته است، شناسایی و یادداشت کنید و در کلاس بگویید.
رفتارهایی مانند لهجه صحبت کردن، نوع راه رفتن، طرز خوابیدن و... بطور غیر مستقیم یاد میگیرد و رفتارهایی مانند نوع صحبت کردن با دیگران، غذا خوردن، احترام گذاشتن، ملزم کردن و به طور کلی آداب معاشرت با دیگران را به طور مستقیم میآموزد.
۴- روشهای تربیتی و اصلاح رفتار را که در بالا نوشته شده است، بخوانید. به نظر شما در چه شرایطی باید از تشویق و تنبیه یا گفتوگو استفاده کرد؟ تجربهٔ شما چیست؟ فکر میکنید کدام یک از این روشها در مورد شما مؤثرتر است؟ چرا؟
در شرایطی مانند کسب موفقیتهای مختلف تحصیلی و ورزشی و یا حفظ هنجارها و ارزشها در جامعه مورد تشویق قرار گیرند و بالعکس تنبیه شوند. دانش آموز عزیز میتوانید تجربهٔ خود را در این زمینه بیان کنید. روش گفتوگو به نظر میرسد از سایر روشها بهتر عمل کند. زیرا برخی رفتارهای افراد در اثر کمی آگاهی و نداشتن آموزشهای لازم است. باید در خانوادهها و یا مشاوران از طریق گفتوگو این آگاهی افزایش یابد.
۵- معلم برای جمعبندی این درس، این پرسش را روی تخته مینویسد: چرا خانواده نقش مهمی در جامعه دارد؟ هریک از شما نظر و برداشت خود را در یک بند بنویسید و سپس نوشتههای خود را به نوبت، در کلاس بخوانید.
میتوان نوشت: چون اولین محیط پرورشی کودکان خانواده میباشد، جامعه بدون خانواده امکان پویایی وجود ندارد و اگر خانواده پویا نباشد جامعهای پویا نخواهیم داشت. یا اینکه خانواده محل تربیت فرزندان است. خانواده تأمین کنندهٔ نسل آینده است، خانواده بستری لازم برای ورود افراد به جامعه میباشد و خانوادهٔ سالم، جامعه سالم و...