زن پارسا
نقل است آن شب که رابعه در وجود آمد، در خانۀ پدرش چندان جامه نبود که او را در آن بپیچند و چراغ نبود.
روایت کرده‌اند آن شبی که رابعه به دنیا آمد، در خانۀ پدرش لباس به اندازه‌ای نبود که او را در آن قرار دهند و هیچ چراغی در خانه نبود که آن را روشن کنند.
به فلان همسایه رو و چراغی روغن بخواه
به نزد فلان همسایه برو و به اندازه یک چراغ از او روغن (سوخت چراغ) قرض بگیر.
در بصره قحطی عظیم پیدا شد و خواهران متفرق شدند
در شهر بصره خشک سالی و نایابی بزرگی به وجود آمد و هر سه خواهر رابعه پراکنده شدند و رفتند.
او را به چند درم بفروخت.
او را به چند سکه نقره فروخت.
آن خواجه او را به رنج و مشقت، کار می‌فرمود.
ارباب رابعه انجام کارهای سخت و دشوار را به او دستور می‌داد.
روی بر خاک نهاد و گفت: «مرا از این همه هیچ غم نیست، الا رضای تو می‌باید تا بدانم که راضی هستی یا نه»؟
صورتش را بر روی زمین گذاشت (سجده) و به خداوند با حالت راز و نیاز گفت: از این همه سختی ناراحت نیستم، مگر خشنودی تو، پس باید بدانم آیا از من خشنود هستی یا نه؟
آوازی شنید که «غم مخور، فردا جاهیت خواهد بود؛ چنان که مقربان آسمان به تو نازند»
صدایی شنید که میگفت: غمگین نباش، در آینده چنان مقامی خواهی داشت که تمام فرشتگان و نزدیکان درگاه الهی به تو افتخار می‌کنند.
دایم روزه داشتی و همه شب نماز کردی و تا روز بر پای بودی.
پیوسته روزه می‌گرفت و هر شب به نماز می‌ایستاد و تا صبح در حال عبادت بود.
شبی خواجه از خواب درآمد.
یک شب خواجه از خواب بیدار شد.
الهی! تو میدانی که هوای دل من در موافقت فرمان توست و روشنایی چشم من در خدمت درگاه تو.
خدایا! تو آگاه و باخبری که آرزو و میل قلبی من در همراهی و اطاعت کردن از فرمان و دستور توست و نور چشم‌های من در خدمت آستان و درگاه توست.
اگر کار به دست من استی، یک ساعت از خدمتت نیاسودمی. اما تو مرا زیر دست مخلوق کرده‌ای. به خدمت تو، از آن دیر می‌آیم
اگر اراده و اختیار این کارها در دست من بود، حتی یک لحظه هم از خدمت درگاه تو آسوده و بیخیال نمی‌شدم، اما تو مرا زیردست و غلام آفریده‌ای به همین علت دیر به خدمت و نیایش و عبادت تو حاضر می‌شوم.
ای مرد! خود را رنجه مدار که او چند سال است تا به ما دل سپرده است.
ای مرد! به خود سختی نده، زیرا او چند سال است که دلش را به ما داده است.
ابلیس زهره ندارد که گرد او گردد. دزد را کی زَهرۀ آن بود که گِرد چادر او گردد؟
شیطان جرئت ندارد که اطراف او نزدیک شود و صدمه‌ای به او برساند. دزد چگونه می‌تواند به او نزدیک شود و به او آسیب برساند؟
تو خود را مرنجان ای طرار! که اگر یک دوست خفته است، دوست دیگر بیدار است.
تو خود را آزار نده ای دزد، زیرا اگر یک دوست (بنده خوب خدا) در خواب است، دوست بسیار با ارزش او (خداوند) بیدار است و مراقب اوست.
خودارزیابی صفحه 90
1- چرا پدر رابعه، شب تولّد او دلتنگ خوابید؟
زیرا دخترش به دنیا آمده بود اما آنها نه در خانه لباس زیادی داشتند که او را در آن بپیچیند و نتوانسته بود روغنی برای چراغ پیدا کند.
2- چه عنوان‌های دیگری می‌توان برای این درس انتخاب کرد؟
زن با خدا، زن کامل، انسان متوکل، شفیع امت، مقام زن، رابعه و طرار، زن پاکدامن، زن مقرب و...
3- مهم ترین ویژگی های اخلاقی رابعه چه بود؟
راضی بودن به رضای خدا، توکل به خدا، شکرگزار نعمت‌های خدا بودن، فروتنی در مقابل خدا، پارسا و پاکدامن
4- چکونه می‌توان انسان کاملی بود؟
با توکل و ایمان به خدا؛ یعنی اینکه خدا را در همه حال و همه کار با خود همراه کردن و هر کاری را برای رضایت او انجام دادن.
گفت و گو صفحه 91
1- دربارۀ نمونه‌هایی از فداکاری زنان ایرانی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدّس، گفت و گو کنید.
زنان ایرانی چه در انقلاب و چه در دوران دفاع مقدس، همراه و همگام با مردان قدم برداشتند. زنانی مانند: فرنگیس حیدرپور، فوزیه شیردل و طیبه واعظی
2- دربارۀ یکی از زنان بزرگ شاهنامۀ فردوسی، تحقیق کنید.
گرد آفرید نخستین شیر زن حماسه ملی ایران است. گرد آفریدِ دلربا و چالاک با این که در شاهنامه حضوری کوتاه دارد و شکست هم می‌خورد، بسیار برجسته است و یکی از گیراترین زنان شاهنامه است. وی را می‌توان مانند فرانک، ارنواز و شهرناز زن اصیل ایرانی نامید. در میان مرز ایران و توران دژی به نام «دژ سفید» بود که گژدهم پدر گردآفرید بر آن حکمرانی می‌کرد. داستان گردآفرید از رسیدن سهراب به دژ سپید شروع میشود. وقتی سهراب به دژ سفید رسید با هژبر روبه رو شد و هژبر را شکست داد و در کمال ناباوری سربازان دژ سپید، سهراب هژیره را نکشت و او را به اسارت گرفت و به درون سپاه خود فرستاد، از آنجا که فرمانده دژ سپید گژدهم پیرمردی سالخورده بود و یک پسر نوجوان داشت، گرد آفرید دختر ارشد او، لباس نظامی بر تن کرد. سهراب او را به نبرد طلبید. پس از رویارویی سهراب و گردآفرید، گرد آفرید متوجه شد توان مقابله با سهراب را ندارد از این رو تصمیم به فرار گرفت که در راه سهراب به او رسید و با ضربه‌ای کلاه‌خود گردآفرید که چهره او را پنهان کرده بود، برداشت و متوجه شد او دختری زیباروی است. گردآفرید که خود را شکست خورده و تسلیم دید دست به نیرنگ زد و به سهراب وعده‌های دروغین داد. سهراب که شیفته گردآفرید شده بود، پیشنهادش را قبول کرد و با او به سمت دروازه دژ سپید روانه شد. در میانه راه گردآفرید با زیرکی به داخل دژ تاخت و دروازه را بر روی سهراب بست و سهراب را از نتیجه حمله به ایران و نبرد با رستم بر حذر داشت.
نوشتن صفحه 92
1- هر یک از واژگان زیر با کدام نشانۀ جمع به کار نمیروند؟
| نشانه جمع | ها | ات | ان |
| واژه | |||
| مخلوق | مخلوق‌ها | مخلوقات | - |
| طرار | طرارها | - | طراران |
| ظالم | ظالم‌ها | - | ظالمان |
| نظر | نظرها | نظرات | - |
| غریب | غریب‌ها | - | غریبان |
2- با توجه به متن درس، واژۀ «دوست» در جمله زیر، به چه اشاره دارد؟
« اگر یک دوست خفته است، دوست دیگر بیدار است »
دوست اول: بنده خدا (رابعه)
دوست دوم: معشوق ازلی (خداوند)
3- جاهای خالی را با کلمات مناسب پر کنید.
2- او شعر را می‌سرود.
3- تو داشتی شعری را می‌سرودی
4- تو داشتی شعر می‌خواندی
فرصتی برای اندیشیدن صفحه 96
1- چرا خرمشهر نماد هشت سال مقاومت معرفی شده است؟
زیرا خرمشهر به ساده ترین سلاح‌های دفاع تا آخرین لحظه در مقابل دشمن مقاومت کرد و مردم هر یک با جان و مال و ناموس خود از شهر دفاع کردند.
2- دریافت شما از جمله زیر چیست؟
«حیات حقیقی مردان خدا، ققنوس وار از میان خاکستر نخل‌های نیم سوخته، سر بر آورد»
زندگی واقعی مردان خدا همیشه دارای تولد است و هیچ گاه از بین نمی‌رود و پیوسته به فکر دیگران هستند.
